Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «تین نیوز»
2024-05-01@09:23:29 GMT

رکورد ۱۰ ساله چاپ پول شکست

تاریخ انتشار: ۱۰ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۰۸۴۶۶

رکورد ۱۰ ساله چاپ پول شکست

تین نیوز

در نظام پولی، عرضه پول، فرآیند پیچیده ای است و برآیند رفتارهای متقابل چهار گروه از عامل های موثر بر آن، شامل بانک مرکزی، بانک های تجاری و تخصصی، سپرده گذاران و دریافت کنندگان وام می شوند. پول پرقدرت، عبارت است از پولی که مستقیما توسط بانک مرکزی به وجود می آید و شامل موارد ترازنامه بانک مرکزی می شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش تین نیوز ، آمارهای تازه بانک مرکزی نشان می دهد سهم «پول» از نقدینگی در پایان تابستان امسال به حدود ۲۳ درصد رسیده است. این بالاترین رقمی است که طی یک دهه اخیر رقم خورده است. اتفاقی هشدارآمیز که در ۶ ماه دوم سال اثرات خود را در تورم های بالا بروز خواهد داد.

بانک مرکزی پیش از این به طور خلاصه و کلی و تحت عنوان «گزارش تحولات اقتصاد کلان در شهریورماه ۱۴۰۱» نمایی از وضعیت شاخص های مختلف اقتصادی ارایه کرده بود. اما دو روز پیش، گزارش تازه ای با جزییات بیشتر از وضعیت متغیرهای پولی در شهریورماه منتشر کرد که در این گزارش قصد داریم نگاهی به تحولات بخش پایه پولی و نقدینگی بیندازیم.

پایه پولی یا پول پرقدرت چیست؟

در نظام پولی، عرضه پول، فرآیند پیچیده ای است و برآیند رفتارهای متقابل چهار گروه از عامل های موثر بر آن، شامل بانک مرکزی، بانک های تجاری و تخصصی، سپرده گذاران و دریافت کنندگان وام می شوند. پول پرقدرت، عبارت است از پولی که مستقیما توسط بانک مرکزی به وجود می آید و شامل موارد ترازنامه بانک مرکزی می شود.

به بیانی ساده، پول پرقدرت برابر است با جمع اسکناس و مسکوک به علاوه سپرده های بانکی نزد بانک مرکزی. در واقع پایه پولی، منبعی است که توسط بانک مرکزی منتشر شده و در چرخه اقتصاد در اختیار بانک های تجاری قرار می گیرد؛ به گونه ای که بانک ها می توانند با استفاده از این منابع و از طریق خلق پول بانکی به گسترش حجم پول بپردازند.

پایه پولی چه اجزایی دارد؟

پایه پولی از اجزایی تشکیل شده است. اولین جزو آن خالص دارایی های خارجی است. در این بخش عمدتا طلا و ارز قرار می گیرند. وقتی در ترازنامه بانک مرکزی جزو طلا، مثبت می شود به معنای آن است که بانک مرکزی در ازای دریافت طلا معادل ریالی آن را به صاحبان طلا داده است. بانک مرکزی همچنین ارزهای خارجی را در بانک های طرف قرارداد خود ذخیره کرده و معادل آن ریال چاپ می کند.

بخش دوم بدهی دولت به بانک مرکزی است. این بخشی است که در سال های گذشته به شدت مورد توجه بوده است. در این بخش دولت دست به استقراض از بانک مرکزی می زند و بانک مرکزی نیز بدون اینکه دو جزو قبلی پایه پولی را در اختیار داشته باشد، پول چاپ می کند.

بخش سوم نیز، بدهی بانک ها به بانک مرکزی است. بانک مرکزی به بانک ها وام می دهد. اگر نرخ بهره بازار بیشتر از نرخ بهره ای باشد که بانک مرکزی با آن وام داده، در واقع دست به انتشار پول پرقدرت زده است.

چه تغییراتی کرد؟

حالا باید نگاهی بیندازیم به وضعیتی که این سه جزو پایه پولی در پایان تابستان داشته اند. مانده خالص دارایی های خارجی بانک مرکزی در پایان شهریور امسال ۵۷۷ هزار میلیارد تومان بوده است. این عدد از مردادماه سال گذشته بیشتر شده است. به عبارت دیگر، دولت آقای رییسی توانسته درآمدهای صادراتی (عمدتا از نفت و فرآورده های پتروشیمی و میعانات گازی) بیشتری داشته باشد. اما همزمان، پایه پولی نیز همان گونه که در ابتدای گزارش عنوان شد؛ رشد کرده است. چرا؟

از مرداد به شهریور، بدهی دولت به بانک مرکزی از ۱۷۹ هزار میلیارد تومان به ۲۲۳ هزار میلیارد تومان رسیده است. این وضعیت به معنای استقراض دولت از بانک مرکزی است. در این میان خالص مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی ۲۷ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.

نسبت پول به شبه پول از ۲۹.۱ درصد در ماه مرداد به ۲۹.۵ درصد در شهریور رسیده است. بنابراین بخشی از نقدینگی از حساب های بانکی بیرون آمده و به پول اعم از سپرده های دیداری که عملا پول نقد محسوب می شوند و اسکناس و مسکوک تبدیل شده است.

چرا خطرناک است؟

پول، آن سمت از نقدینگی است که سرعت نقدشوندگی بالاتری دارد. به همین دلیل هم در محاسبات دو بخش عمده دارد. اسکناس و مسکوک در دست مردم و سپرده های دیداری (نظیر چک های روز). بخش هایی که به نسبت نقدشونده تر از شکل های دیگر پول هستند. در مقابل سرعت نقدشوندگی در شبه پول پایین تر است و اصطلاحا دیرتر نقد می شود.

قرض الحسنه پس انداز، سپرده های کوتاه مدت، یک ساله و ... مثال هایی از این دست هستند. به همین دلیل گفته می شود که بالاتر رفتن سهم پول از نقدینگی را برای اقتصاد مضر است و احتمال تورم را بالا می برد.

طبق داده های بانک مرکزی تقریبا ۹۱ هزار و ۸۲۰ میلیارد تومان از بخش پول از سوی اسکناس و مسکوک در دست مردم بوده و نسبت به شهریورماه سال گذشته ۲۶.۳ درصد بیشتر شده است. مقایسه آماری نشان می دهد در حداقل بازه سه ساله آماری چنین رشد نقطه ای در سمت اسکناس و مسکوک در دست مردم سابقه نداشته است و رشدی قابل توجه پیدا کرده است.

این در حالی است که هزار و ۱۸۲ هزار میلیارد تومان دیگر به سپرده های دیداری تعلق داشته که باوجود رشد بالایی در سطح ۵۹ درصد، اما همچنان سومین رکورد در سال جاری محسوب شده و از سرعت افزایش آن کاسته شده است.

فرمان هایی که اجرایی نمی شود

این شرایط در حالی بروز پیدا می کند که حداقل ظرف تقریبا یک سال گذشته دو دستورالعمل توسط شخص رییس جمهور خطاب به دستگاه های اجرایی برای کنترل نقدینگی و چاپ پول صادر شده است.

اولین دستور، هشتم دی ماه سال گذشته بود که رییس جمهور دستور داد «تمام دستگاه ها به ویژه وزارت امور اقتصادی و دارایی، سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی همچنان خود را به روند کاهش نقدینگی متعهد بدانند و به تلاش در این زمینه ادامه دهند.»

دستور دوم، به نسبت مفصل تر بود و در همین شهریور ماه امسال صادر شده است. سیزدهم شهریورماه ۱۴۰۱، رییس جمهور در فرمانی ۱۰ بندی، ۱۰ ماموریت برای بانک مرکزی تعیین کرد: تقویت ارزش پول ملی ، اصلاح ناترازی بانک ها، توقف رشد سالانه نقدینگی، اصلاح سبد ذخایر ارزی متناسب با نیازهای سرمایه گذاری و تجاری کشور، توسعه دامنه وثایق و تسهیل فرآیند وثیقه گذاری، فعال سازی حساب تجاری، تقویت سامانه های نظارتی و تامین سرمایه درگردش واحدهای تولیدی. رییسی در سخنرانی خود گفت که «توقف رشد نقدینگی و مدیریت خلق پول» ماموریت مهم بانک مرکزی است.

به نظر می رسد که بخش بزرگ وضعیتی که امروز در حوزه پول پرقدرت رخ داده به کسری بودجه همین دولت برمی گردد. جایی که به دلیل تنگنای مالی و تکالیف بودجه ای، چاره ای جز چاپ پول برای دولت آقای رییسی نمی ماند. هرچند تیم اقتصادی دولت این موضوع را رد کرده است. اما آمارها تاکنون چیز دیگری گفته اند.

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید

منبع: تین نیوز

کلیدواژه: بانک مرکزی تین نیوز نقدینگی سپرده های بانکی طلا بانک مرکزی نفت نقدینگی سازمان برنامه و بودجه ارزش پول ملی کسری بودجه بانک مرکزی سازمان برنامه و بودجه سپرده بانکی ارزش پول ملی چاپ پول وام بانکی هزار میلیارد تومان بانک مرکزی اسکناس و مسکوک پول پرقدرت سال گذشته پایه پولی بانک ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tinn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تین نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۰۸۴۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شکست رکورد ساخت ایستگاه مترو در کرج ایستگاه شهید سلطانی افتتاح می شود

به گزارش خبرآنلاین البرز؛ رئیس سازمان حمل و نقل ریلی شهرداری کرج در گفت و گو با پایگاه خبری کرج امروز گفت: به طور معمول ساخت یک ایستگاه مترو بین ۳۰ تا ۳۲ ماه زمان می برد اما ما در سازمان حمل و نقل ریلی کرج موفق شدیم با حمایت های استانداری، شورای شهر و شهردار رکود ساخت ایستگاه را بشکنیم به گونه ای که ایستگاه شهید سلطانی ظرف حدود ۲۲ ماه ساخته شده است.

خلیل کوزه کنانی با بیان اینکه هم اکنون خط جنوبی ریل گذاری شده است اضافه کرد: ایستگاه را با انجام تست گرم قطار افتتاح می کنیم.

وی درباره تامین ناوگان مورد نیاز مترو بیان کرد: در این زمینه بسیار پیگیر هستیم. هم اکنون یک قطار موجود است و برای تامین و دریافت قطار دوم از طریق شرکت واگن سازی تهران، پیگیری های مستمری انجام داده شده و می شود.

به گفته این مسئول، برای این منظور قطعاتی نیاز است که متاسفانه به دلیل وجود تحریم ها هنوز موفق به تامین آنها نشده ایم.

کوزه کنانی با اشاره به اینکه تامین قطار با دولت است، سهم امسال کرج از واگن های در اختیار دولت را ۱۳۰ دستگاه عنوان و اضافه کرد: همچنین در اوراق سال ۱۴۰۳ مبلغ ۵۰۰ میلیارد تومان به این امر اختصاص داده شده و در تلاش هستیم بتوانیم موضوع تامین قطار را از داخل شهر کرج انجام دهیم به گونه ای که در بودجه امسال شهرداری ردیف بودجه برای قطار مترو دیده شده است.

به گفته این مسئول، خوشبختانه همه شهر و سیستم مدیریتی آن به پیشرفت هر چه سریعتر این پروژه کمک می کنند. در کنار این اقدامات با شرکت های سازنده چین هم جلسات مجازی برگزار کرده ایم اما هدف ما استفاده از ظرفیت های داخلی ست.

رئیس سازمان حمل و نقل ریلی شهر کرج یادآور شد: پس از تامین قطار دوم باید به سرعت قطارهای سوم و چهارم را هم وارد ناوگان کنیم چرا که برای مردمی که از ایستگاه تهران به کرج می آیند و قصد ورود به داخل شهر را دارند باید به فاصله هر ۱۰ دقیقه یک قطار فعال داشته باشیم.

کوزه کنانی خاطرنشان کرد: تلاش می کنیم با همکاری استانداری و شهرداری تهران، موضوع قطار اجاره ای را هم تا زمان رسیدن به استانداردهای مورد نیاز، مد نظر قرار دهیم.

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1901531

دیگر خبرها

  • مانور عجیب روی کاهش نقدینگی
  • شاه کلید مهار تورم
  • شکست رکورد ساخت ایستگاه مترو در کرج ایستگاه شهید سلطانی افتتاح می شود
  • یک رکورد خاص و روحیه‌بخش در اختیار استقلال!
  • دلیل کاهش قیمت دلار در چند روز اخیر چیست؟ همتی پاسخ داد
  • همتی رئیس کل اسبق بانک مرکزی: کاهش قیمت دلار در چند روز اخیر به دلیل تزریق است اما این روش جواب نمی دهد / دولت از مردم عذرخواهی کند
  • کنایه سنگین به دولت رئیسی؛ ژست کنترل تورم نگیرید، نتوانستید
  • همتی: آقایان گمان می‌کنند با زدن دکمه کنترل نقدینگی، تورم خود به خود کاهش می‌یابد
  • کاهش نقدینگی و تورم با تمرکز بانک مرکزی در حوزه ریال
  • بدهی ابر بدهکاران بانکی؛ بیش از ۷۰ درصد پایه پولی کشور